Níu hljóta titilinn Master Sommelier – Vínþjónar á Íslandi með alþjóðlega viðurkenningu

F.v. Stephen Towler, Sotiris Neophytidis, Fabien Mène, Tony Lécuroux, Agnieszka Swiecka, Jan Van Heesvelde, Jonathan Gouveia, Andreas Rosendal, Roberto Duran

Það var sannkallaður áfangi í lífi níu vínfræðinga þegar þeir hlutu á dögunum hinn virta og afar eftirsótta titil Master Sommelier, sem veitt er af Court of Master Sommeliers. Með því bætast þeir í fámennt en virt samfélag sérfræðinga sem njóta æðstu viðurkenningar í faglegri vínþjónustu og vínþekkingu.

Prófið, sem fram fór í Vínarborg í Austurríki í júní, er þekkt sem eitt hið krefjandi sinnar tegundar í heiminum, vegna nákvæmni og víðtækrar þekkingar sem krafist er.

Af 56 þátttakendum voru það aðeins níu sem stóðust allar þrjár prófraunirnar, en til þess að öðlast titilinn þurfa umsækjendur að standast skriflegt próf, þjónustu þar sem reynt er á fagmennsku, nákvæmni og framkomu, auk blindsmökkunar þar sem þátttakendur þurfa að greina vín að fullu án allra vísbendinga.

Nýkjörnir Master Sommeliers fagna á Grand Hotel Wien í Vínarborg ásamt dómurum, kennurum og fulltrúum Court of Master Sommeliers

Nöfn þeirra sem nú hljóta titilinn Master Sommelier eru:

Andreas Rosendal (Svíþjóð)

Sotiris Neophytidis (Kýpur)

Agnieszka Swiecka (Pólland)

Jan Van Heesvelde (Belgía)

Tony Lécuroux (Sviss)

Fabien Mène (Sviss)

Jonathan Gouveia (Danmörk)

Stephen Towler (Bretland)

Roberto Duran (Spánn)

Vegferðin að þessum áfanga er löng, ströng og krefst ómælds metnaðar. Flestir eyða mörgum árum í undirbúning, bæði með formlegu námi og á vettvangi veitingageirans. Til að öðlast rétt til að taka sjálft Master-prófið þurfa umsækjendur fyrst að ljúka þremur stigum undirbúnings: inntökuprófi (Introductory), vottunarprófi (Certified) og síðan hinu umfangsmikla Advanced-prófi. Aðeins þeir sem ná framúrskarandi árangri á þeim stigum fá leyfi til að þreyta lokaprófið sjálft, þar sem agi, nákvæmni og innsæi eru sett í hásæti.

Gullnálarnar sem tákna æðstu viðurkenningu vínheimsins, Master Sommelier-titilinn, bíða þess að verða afhentar nýkjörnum titilhöfum.

Titillinn Master Sommelier hefur verið veittur allt frá árinu 1969 og eru færri en 300 einstaklingar með hann á heimsvísu. Í Norður-Ameríku eru þeir nú orðnir 182.

Næsta próftaka verður í október, og þegar hafa 59 umsækjendur skráð sig til leiks. Þeir sem ná aðeins hluta prófsins í fyrstu atrennu fá tvö ár til að ljúka þeim köflum sem eftir standa, en það undirstrikar hve mikla þolinmæði, endurtekningu og æfingu þetta próf krefst.

Að öðlast réttinn til að kalla sig Master Sommelier er ekki aðeins faglegt viðurkenningarskjal heldur staðfesting á yfirgripsmikilli innsýn í heim vína og þjónustu við fólk.

Íslendingar í fremstu röð vínfræðinga

Þótt enginn Íslendingur hafi enn hlotið hinn virta titil Master Sommelier, hafa íslenskir vínþjónar engu að síður náð eftirtektarverðum árangri á alþjóðlegum vettvangi og sýnt að fagmennska og metnaður í vínfræðum eru á uppleið hérlendis.

Manuel Schembri Sommelier

Manuel Schembri, sem starfar sem sommelier á veitingastaðnum ÓX í Reykjavík, hefur vakið alþjóðlega athygli fyrir frammistöðu sína í keppnum vínþjóna. Árið 2023 keppti hann fyrir hönd Íslands í úrslitum Best Sommelier of the World í París og hafnaði í 14. sæti. Það er besti árangur sem keppandi á vegum Íslands hefur náð í þessari virtustu keppni greinarinnar.

Schembri hefur einnig verið valinn besti vínþjónn landsins og gegnir hlutverki kennara og leiðbeinanda fyrir komandi kynslóðir sommelier.

Alba E H Hough Sommelier

Önnur sterk rödd innan fagsins er Alba E H Hough, sem gegnt hefur formennsku í Vínþjónasamtökum Íslands og keppt fyrir Íslands hönd í bæði Evrópu- og Norðurlandakeppnum sommelier, auk heimsmeistaramótsins. Hún hefur lokið WSET Level 3 gráðu og þreytt próf hjá Court of Master Sommeliers. Auk þess hefur hún tekið þátt í dómarastörfum og þjálfun ungra vínþjóna, og unnið að faglegri uppbyggingu greinarinnar á Íslandi.

Það er því ljóst að Ísland á öfluga fulltrúa á sviði vínfræðinnar, þótt hin æðsta viðurkenning, Master Sommelier, hafi enn ekki lent í íslenskum höndum. Með þeirri elju og metnaði sem sést í störfum leiðandi íslenskra sommelier er þó aðeins tímaspursmál hvenær fyrsti Íslendingurinn mun stíga inn í þann fámenna en virta hóp sérfræðinga sem titilinn felur í sér.

Myndir: courtofmastersommeliers.org

Myndir: Alba E H Hough og Manuel Schembri, aðsendar